Kongresurbo

Druckversion | Presebla versio

Oldenburg (Oldb)

Ĝeneralaj informoj

La tekstoj en la ĉapitro Ĝeneralaj informoj estas tradukitaj el Wikipedia (de).

Wappen der Stadt Oldenburg, Blasonierung: „In Gold eine rote Zinnenmauer bekrönt von drei goldbeknauften blau bedachten Spitztürmen, der mittlere breiter und höher; im blau umrandeten schwarzen Tor ein gelehnter goldener Schild mit zwei roten Balken.“ Oldenburg estas administre sendependa urbo en la federacia lando Malsupra Saksio. La komunumo havas la oficialan nomon Oldenburg (Oldb) kiel mallongigon de "Oldenburg in Oldenburg" por distingi ĝin de Oldenburg in Holstein.

La hodiaŭa universitata urbo antaŭe estis rezidejo de la grafa, duka, grandduka kaj federacia lando Oldenburg. Post la urboj Hanovro kaj Braunschweig ĝi estas la tria plej granda urbo en Malsupra Saksio, sekvata de Osnabrück. Oldenburg estas unu el la regionaj centroj de la ŝtato Malsupra Saksio kaj estis la sidejo de la administra distrikto Weser-Ems ĝis la administraj distriktoj de Malsupra Saksio nuliĝis en 2004. De 2005 ĝis 2013 Oldenburg estis sidejo de registara agentejo de la ŝtato Malsupra Saksio, kiu estis anstataŭigita en 2014 per regiona reprezentanto por la areo de Weser-Ems.

La loĝantaro de la urbo superis la grandurblimon 100.000 en 1945. Hodiaŭ Oldenburgo havas ĉirkaŭ 170.000 enloĝantojn.

 

Loko

Por informoj kiel atingi Oldenburg vidu Alvojaĝo.

La tekstoj en la ĉapitro Loko estas tradukitaj el Wikipedia (de).

Oldenburg situas ĉe la punkto kie la Delmenhorster Geest en la sudoriento transiras al la Oldenburger Geest en la nordokcidento, ĉe alteco de 2–19 metroj. Okcidente de ĉi tie etendiĝas la larĝaj marĉoj de la Leda-Jümme-Moorniederung, oriente de ĝi la marĉregiono de la pli malalta Hunte, situanta sur marnivelo. Pro la alteco de la Oldenburga haveno proksimume je la marnivelo, marbordaj ŝipoj ne devas preterpasi iujn ajn kluzojn survoje al Norda Maro.

Ekzistas ankaŭ erikejaj regionoj en la nordoriento de la urbo. La plej granda parto de Oldenburg estas nordokcidente de la rivero; la urbocentro situas ĉe la kunfluejo de la riveroj Haaren kaj Hunte. La urbocentro estas 23,5 km for de la enfluejo de Hunte ĉe Elsfleth kaj ĉirkaŭ 90 km de la malferma Norda Maro, sed ĉar la Hunte-malaltaĵo sub la urbocentro estas je la marnivelo, la tajdoj de la Norda Maro estas senteblaj ĝis la rivero Haaren, kiu ŝanĝas sian fluodirekton ĝis kvar fojojn tage antaŭ sia kunfluejo kun la rivero Hunte.

La urbo Oldenburg situas en la centro de la "Oldenburger Land" (Oldenburga lando) en okcidenta Malsupra Saksio. La sekvaj pli grandaj urboj estas Bremen, ĉirkaŭ 45 km oriente, Wilhelmshaven, ĉirkaŭ 50 km norde, Osnabrück, ĉirkaŭ 100 km sude, Hamburg, ĉirkaŭ 170 km nordoriente, Groningen, ĉirkaŭ 110 km okcidente, kaj Hannover, ĉirkaŭ 170 km sudoriente de Oldenburg.

Turismaj vidindaĵoj

La jenaj vidindaĵoj interne de la urbo Oldenburg invitas vin al vizito. La loko de la vidindaĵoj troviĝas en ĉi tiu mapo de Google-Maps, kie vi povas trovi ankaŭ aliajn informojn ekz. pri biciklaj butikoj, hoteloj, eventaj lokoj. Pliaj informoj pri la vidindaĵoj troveblas en interreto ĉi tie (de) kaj ĉi tie (de).

1. Lappan

2. Piedira zono

3. Domo "Graf Anton Günther"

4. Peter Friedrich Ludwigs Hospitalo

5. Ŝtata Teatro Oldenburg

6. Bergstraße

7. Malnova urbodomo

8. Degode-Domo

9. St.-Lamberti-Preĝejo

10. Pulvoturo

11. Kastelĝardeno / Elisabeth-Anna-Palaco

12. Malnova gardejo

13. Kastelo Oldenburg

14. Malnova urbhaveno

15. Stacidomo

16. Weser-Ems-Haloj

17. t. n. "Oldenburgaj hunddometoj"

18. Augusteum

19. Princa palaco

20. Landa muzeo "Natur und Mensch"

21. Urbmuzeo

22. Horst-Janssen-Muzeo

23. Edith-Russ-Domo

Historio

En Wikipedia (de) troviĝas tre detalaj informoj pri la historio de Oldenburg proksimume ekde la 7a aŭ 8a jarcento, jen do nur resumo (surbaze de ellaborado de Alke Geveke †):

jaro(j) Specialaĵo

1108

unue dokumente menciita kiel "Aldenburg"

1345

grafo Konrad I. donas la urborajtojn al Oldenburg

1383

"Stau" (stouw) unue menciita kiel elŝipejo

1448

grafo Christian de Oldenburg iĝas reĝo de Danio

1603–1667

regado de grafo Anton Günther

ekde 1607

konstruado de la malnova akvofortikaĵo al rezida kastelo

1667–1773

sub dana regado

1676

brulego detruas preskaŭ 600 loĝdomojn en la urbo

1773

Oldenburg falas laŭkontrakte sub la potencon de la duklando Holstein-Gottorp

1785

duko Peter Friedrich Ludwig alikonstruas la urbon laŭ novklasikisma stilo

1786

fondo de la "Landessparkasse zu Oldenburg" (plej malnova ŝparkaso de la mondo)

ekde 1789

malkonstruo de la remparoj kaj de la fortikaĵoj

1811–1813

"Franca tempo", Oldenburg estas regata de Napoleon

1838

ekkonstruo de la Peter-Friedrich-Ludwigs-hospitalo

1849

unua publika kunsido de la urba konsilantaro

1918

la lasta grandduko Friedrich August abdikas

1919

ĉefurbo de la Liberŝtato Oldenburg

3.5.1945

okupado fare de kanadaj trupoj

1945

restaŭrado de la lando Oldenburg fare de la britoj, kresko al grandurbo kaŭzita de la akceptado de 42.000 fuĝintoj (loĝantaro 1950: 120.000)

1946

Oldenburg transiras en la novan federacian landon Malsupra Saksio

1956 kaj 1975

referendumo favora al la memstareco de la lando Oldenburg; la ŝtata parlamento leĝe rifuzas kaj la konstitucia juĝejo konfirmas la parlamentan decidon

1967

inaŭguro de la por-piediranta zono, unu el la unuaj en Germanujo

1973

fondo de la Carl von Ossietzky Universitato Oldenburg

1995

jubileo: 650- jariĝo de la  urborajtoj

2009

Oldenburg portas la titolon "urbo de la scienco"

 

La sekvontaj tekstoj estas tradukitaj el Wikipedia (de).

Politiko

Konsilio staras ĉe la pinto de la urbo ekde la 14a jarcento. La konsilio de Oldenburg havas 50 membrojn ekde 2006. Ĉi tiu estas la specifa nombro por komunumo kun loĝantaro inter 150.001 kaj 175.000. La 50 konsilianoj estas elektataj per lokaj elektoj por po kvin jaroj. La nuna oficperiodo komenciĝis la 1an de novembro 2016 kaj finiĝas la 31an de oktobro 2021.

Ekde la lastaj komunumaj balotoj de la 11a de septembro 2016, dek partioj estis reprezentitaj en la urbodelegitaro de Oldenburg, en kiu SPD konsistigas la plej grandan parlamentan grupon (16 membroj), sekvata de CDU (11 seĝoj) kaj Bündnis 90 / Die Grünen (10 sidlokoj). La Maldekstra Partio disponigas kvin membrojn, la FDP kaj AfD po du. FW-BFO, Pirata Partio, WFO kaj ALFA, nun LKR, havas po unu sidlokon.

 

Urbaj ĝemeliĝoj

Oldenburg subtenas urbajn partnerecojn kun la sekvaj urboj kaj distriktoj:

Biciklo

La biciklo estas la plej populara veturilo por Oldenburganoj. Laŭ studo de la Aŭstra Transporta Klubo (VCÖ) en 2016, Oldenburg estas unu el la plej biciklemaj urboj en Eŭropo laŭ la procentaĵo de bicikloj en ĉiutaga trafiko. Ĉirkaŭ 43 procentoj de la vojaĝoj de la loĝantoj ĉi tie estas farataj bicikle, nur en Houten en Nederlando (44 %) oni uzas pli da bicikloj. En la studo Oldenburg estis sekvata de Eindhoven kaj Groningen kun 40 %, Oss kun 39 % kaj Münster kun 38 %. Kun mezume 9,1 partoprenantoj po 10 000 loĝantoj, Oldenburg organizas la plej aktivan Sojlan Mason en Germanio.

De jardekoj ekzistas vasta reto de akompanaj biciklaj vojoj en Oldenburg. La urbaj distriktoj kaj loĝkvartaloj estas ligitaj per multaj vojoj, kiuj estas permesataj nur por bicikloj kaj piedirantoj. Ekzistas du biciklaj stacioj ĉe la stacidomo (ĉe la centra busstacidomo kaj je la suda flanko). Oni ankaŭ povas lui kaj aĉeti biciklojn tie. Krome Oldenburg kaj la ĉirkaŭa regiono ofertas trafikvoja reto por bicikloj, kiu ofertas ekskursojn precipe por biciklantoj laŭlonge de la rivero Hunte kaj en la Hunte-malaltaĵo (akvokolekta areo por inundoj).

La Ĝenerala Germana Bicikla Klubo (ADFC) (de) taksas la biciklan amikecon de la urbo Oldenburg kun lerneja noto de 3,5. Ĉi tio metas Oldenburg en la kvaran lokon el 38 germanaj urboj kun 100.000 ĝis 200.000 enloĝantoj (kaj en la dua loko en Malsupra Saksio, post Göttingen, kiu ankaŭ estas tutlanda testgajninto kun lerneja noto 3,32). La malfortoj indikitaj estas la nesufiĉa larĝeco de la biciklaj vojoj kaj la problemoj, se oni provas kunporti biciklon en publikaj transportiloj. La alta nombro de biciklaj ŝteloj en la urbo estas precipe negativa (lerneja 4,8). Laŭ polica statistikoj pri krimoj, ĉi tiuj reprezentas ĉirkaŭ 12 procentojn de la tuto de krimoj. La nombro de konataj biciklaj ŝteloj falis de 2.812 kazoj en 2009 al 1.538 kazoj en 2018, kun 1 ĝis 2 el 10 kazoj solvitaj dum multjara mezumo.